Karın duvarı fıtıklarının tek tedavisi cerrahidir. Karın duvarı fıtıkları arasında en sık görülenler kasık fıtığı, göbek fıtığı ve kesi yeri (insizyonel) fıtıklarıdır. Güncel fıtık cerrahisi sıklıkla kapalı yöntemle (laparoskopik veya robotik) ve yama kullanılarak gerçekleştirilir. Büyük kesi yeri fıtıkları oldukça sorunlu olabilirler. Bu tip fıtıklarda karın duvarındaki açıklık büyük olduğu için onarım daha karmaşık ve zordur. Deneyimli uzmanlarca yapıldığında fıtık cerrahisinin sonuçları mükemmeldir.
Fıtık cerrahisi hakkında sıkça sorulan soruları sizin için yanıtlamak istiyorum.
Fıtıkta cerrahi dışı tedavi seçenekleri var mıdır?
Hayır.
Fıtık ameliyatında amaç nedir?
Fıtık ameliyatında amaç karın duvarında oluşan anormal açıklığı kapatmaktır. Öncelikle fıtık açıklığı yoluyla cilt altına ilerleyen yani fıtıklaşan organlar eski konumlarına getirilir. Daha sonra fıtık ait açıklık tercih edilen yöntem ile kapatılır. Günümüzde bu açıklığın kapatılması için en sık tercih edilen yöntem yama ile tamirdir.
Yama kullanmadan fıtık tamiri yapılabilir mi?
Evet. Ancak, fıtıkların çoğunda yama ile tamir önerilir. Zaten her fıtık da yamasız tamir için uygun değildir.
Kullanılan yama vücuda zararlı mıdır?
Günümüzde fıtık cerrahisinde kullanılan yamaların tümü vücut tarafından emilmezler, insan dokuları ile etkileşime girmezler veya kanserojen değillerdir. Ancak, insan bedenine yerleştirilen hiçbir yabancı cisim tamamen masum değildir. Yamalarda nadiren de olsa enfeksiyon gelişebilir ve bu durumda yamanın çıkartılması gerekebilir. Ayrıca, iç organlar yamaya veya yamanın tespit edildiği dikiş materayllerine yapışabilir. Bu durumda, uzun vadede bazı sorunlarla karşılaşılabilir. Ne olursa olsun, bu sorunların ortaya çıkma olasılığı yama kullanımını gölgeleyecek düzeyde değildir.
Açık, kapalı, kansız, laparoskopik, tek kesiden, robotik yöntem; hangisi daha iyi?
Açık, kapalı, kansız, laparoskopik, tek delikten, robotik gibi birçok terim var ve haliyle kafanız karıştı. Karışmasın. Ben size hepsinin ne olduğunu anlaşılabilir bir dille anlatacağım.
Açık yöntem karnın sağ-üst kısmında yapılan yatay bir kesi veya karnın ortasından yapılan dikey bir kesiden yapılan ameliyatlara verilen isimdir. Cerrah elleri ve klasik cerrahi aletlerle ameliyatı yapar. Kapalı ameliyat, kansız ameliyat, lazerle ameliyat gibi terimler minimal invaziv cerrahi yöntemlerin halk arasında bilinen isimleridir. Karın ile ilgili ameliyatlarda uygulanan minimal invaziv cerrahiye “laparoskopik cerrahi” adı verilir.
Eğer tıbbi veya cerrahi bir engel yoksa, ben mümkün olan her durumda kapalı ameliyatları tercih ediyorum. Ayrıca, iki taraflı kasık fıtığında kapalı ameliyatlar özellikle avantajlıdır çünkü aynı kesilerden iki taraf da tamir edilebilir.
Fıtık ameliyatında kapalı yöntemin avantajları nelerdir?
Aslında bu noktada esas belirleyici büyük bir kesi yerine en büyüğü 1,5 santimetre olan kesilerden ameliyatın yapılmasıdır. Bunun bir sonucu olarak da kapalı yöntemle yapılan ameliyatlarda;
Fıtık ameliyatı için kapalı yöntemler arasında en iyisi hangisidir?
Basit fıtık ameliyatlarında klasik laparoskopik yöntem yeterince iyi sonuçlara sahiptir. Buna karşın, karmaşık ve zor fıtıklarda -ki buna en güzel örnekler nüks etmiş fıtıklar ya da dev kesi yeri fıtıklarıdır- robotik cerrahiyi öncelikli olarak tercih ettiğim oluyor.
Fıtık ameliyatı ne kadar sürer?
Basit kasık ve göbek fıtığı ameliyatları genellikle bir saatten kısa sürede tamamlanır. Ancak, nüks fıtıklar, iki taraflı fıtıklar, kesi yeri fıtıkları için yapılan ameliyatlar nispeten daha uzun sürer. Ben beklenenden daha uzun sürmesi söz konusu olan ameliyatlarda uygun bir aşamada, hasta yakınlarının haklı endişelerini ortadan kaldırmak amacıyla, hasta yakınlarına ameliyatın uzayacağını ve uzama nedenini açıklamayı tercih ediyorum.
Fıtık ameliyatından sonra en sık karşılaşılan sorun nelerdir?
Erken dönemde fıtık ameliyatından sonra karşılaşılan en sık sorunlar kanama, yara bölgesinde kan ve serum birikimidir. Bu sorunlar genellikle hiçbir ek müdahaleye gerek kalmadan çözülürler. Uzun dönemde ise en önemli sorun kronik ağrıdır. Fıtık ameliyatına bağlı kronik ağrı hem hasta hem de hekim için oldukça can sıkıcı bir sorundur. Sıklıkla yama çevresinde oluşan nedbe dokusunun çevredeki sinirleri tuzaklaması veya yamayı tespit etmek için kullanılan materyalin iltihabi reaksiyona yol açması sonucunda ortaya çıkar. Tedavisi bazen zor ve sıkıntılı olabilir.
Fıtık ameliyatından sonra ne zaman normal hayatıma dönebilirim?
Geçmişe kıyasla fıtık ameliyatının ameliyat sonrası seyri inanılmaz ölçüde değişmiştir. Geçmişte hastanın ameliyat günü hareket edilmesine izin verilmez, ameliyat bölgesine kum torbası konulur, neredeyse bir hafta zaruri durumlar haricinde yataktan çıkmasına izin verilmezdi. Bugün artık hasta anestezi etkisinden kurtulur kurtulmaz hareketlenmeye başlamaktadır. Ameliyattan sonra hafif fiziksel aktiviteler (yürüyüş, merdiven çıkma gibi) birinci haftanın sonunda rahatlıkla yapılabilir. Ancak, ikinci ayın sonuna dek karın içi basıncını çok artıran ağır fiziksel aktivitilerden (mekik çekme, ağırlık kaldırma gibi) uzak durmak önerilir.
Fıtık ameliyattan sonra tekrarlar mı?
Evet, tekrarlayabilir. Günümüzde dünyada henüz fıtığın bir daha tekrarlamayacağı garantisini veren bir ameliyat yöntemi tanımlanmamıştır. Ancak, yama ile yapılan fıtık tamirinden sonra nüks olasılığı oldukça düşüktür. Ayrıca, fıtık tamiri yapılan bölge dışındaki bir alandan fıtık gelişebilir. Örneğin, sol kasık fıtığı nedeniyle ameliyat edilen bir hastada sağ kasıkta veya göbekte fıtık gelişebilir.
